برای این همایش که برنامه قابل ذکری در آن دیده نمی‌شود، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیامی صادر کرد و عملا، کار به انجام همان رسم‌های همیشگی خلاصه شد. رسم‌های همیشگی، چند سخنرانی، گلباران مزار عطار و بازدید رایگان مردم از مقبره عطار است که هر سال در روزهای ملی‌ای که به نام شاعران بزرگ ایران نامگذاری شده‌اند، انجام می‌شود.
اما همان طور که تا‌کنون دیده‌ایم، این همایش‌ها، به سختی می‌توانند به شناخت بیشتر بزرگان بینجامند و حتی اگر همین امروز در خیابان‌های شهرهای مختلف ایران از مردم بخواهیم تنها نام یکی از آثار عطار را بگویند، بعید است موفق شوند.
یا حتی اگر دیروز می‌پرسیدیم امروز چه روزی است، بعید بود عده زیادی درست جواب دهند؛ شاید بیش از هر چیز به این علت که شناخت بیشتر بزرگان با پیام و سخنرانی میسر نمی‌شود.
گذشته از این، در بعد جهانی، روند عجیبی که در چند سال گذشته شروع شده است، همچنان ادامه دارد؛ روندی که اوجش در مواجهه با مولانا انجام گرفت و ترکیه، با برنامه‌ریزی بسیار گسترده در سطح ملی و بین‌المللی، مولانای ما را به نام خود زد و اینجا تنها چند سخنرانی انجام گرفت و تمام؛ شاید بیش از هر چیز به این علت که برای شناساندن چهره‌های فرهنگی بزرگمان، به چیزی بیش از این برنامه‌های ساده کشوری نیاز داریم.
برگ بعدی؛ فردوسی
اما سال گذشته خورشیدی، یعنی به‌طور دقیق 25 اسفند 88، شاهنامه فردوسی هم هزار ساله شد و بی‌هیچ حرف و جشن و خبر و ماجرایی، گذشت. با این حال، شاید به‌علت هماهنگی با سال میلادی و در نظر داشتن وجه بین‌المللی این مناسبت، بنیاد فردوسی برنامه‌های خود را برای بزرگداشت این رویداد جهانی برای امسال در نظر گرفته است؛
برنامه‌هایی که سعی شده پرتعداد و در کشورهای مختلف باشد تا شاید کمی دیده شوند. هرچند انجام شدن یا نشدن بسیاری از این برنامه‌ها، همواره در هاله غلیظی از ابهام قرار دارد اما آن طور که دبیر کل این بنیاد برای ایسنا شرح داده است، می‌توانیم به چیزی بیش از گلباران و سخنرانی امیدوار باشیم.
آن طور که یاسر موحدفرد می‌گوید، نخستین برنامه این بنیاد با پشتیبانی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و انجمن موسیقی ایران، جشن جهانی هزاره شاهنامه با حضور نمایندگان 192 کشور عضو یونسکو در تاریخ 31 مارس (11 فروردین) در شهر پاریس (مقر یونسکو) برگزار شده است. اما اینکه چرا ما چندان از آن مطلع نشده‌ایم و حالا پس از 2 هفته رو می‌شود، سؤال جالبی است.
او می‌گوید: این جشن با دعوت رسمی دبیرکل یونسکو (ایرنا بوکوا) و سخنرانی مدیرکل میراث فرهنگی و معنوی یونسکو (سیسیل دوول) از ساعت 18:30 آغاز شد و تا ساعت 20:30 به طول انجامید.
به گفته موحدفرد، در این برنامه 16 نماهنگ با موضوع نوروز و شاهنامه و معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران به سفارش بنیاد فردوسی و کارگردانی شهرام سالمی به نمایش درآمد؛ ضمن اینکه اجرای نقالی، برپایی کنسرت موسیقی و برخوانی شعرهای شاهنامه از دیگر برنامه‌های این جشن بود.
اما به هر حال، این برنامه تمام شده و به‌نظر می‌رسد بیش از چیزی که در اینطور برنامه‌ها در ایران می‌بینیم نبوده و تنها لطفش، حضور چند میهمان خارجی بوده است. بعد از این قرار است بنیاد فردوسی و انجمن دوستی آلمان و ایران، «پنجمین کنگره بزرگداشت فردوسی» را در مرکز فرهنگی کنسرت هاوس شهر برلین آلمان در تاریخ 28 می(هفتم خرداد) از ساعت 16 تا 22 برگزار کند.
برپایی کنسرت موسیقی سنتی، نقالی، شاهنامه‌خوانی، برپایی نمایشگاه کلاژ، نقاشی مینیاتور و نگاره‌های شاهنامه‌های کهن ایران در نگارخانه انجمن دهخدا و تالار گل سرخ دریایی در شهر برلین از جمله برنامه‌های فرهنگی - هنری این گردهمایی است.
به جز این، قرار است با همکاری بنیاد ملک‌الشعرای بهار، همایش «جوانان و شاهنامه» در تاریخ 23 می(دوم خرداد) در شهرداری منطقه 15 پاریس که محل گردهمایی ایرانیان مقیم فرانسه است، با حضور دانشجویان زبان فارسی و دیگر دانشجویان مقیم پاریس برگزار شود که دبیر این همایش دکتر شهین سراج از اعضای هیأت امنای بنیاد فردوسی و از مدرسان مدرسه لوور پاریس است.
دبیرکل بنیاد فردوسی ادامه می‌دهد: با همکاری بنیاد فردوسی و با پیشنهاد پژوهشکده هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، پرونده ثبت هنر نقالی ایران در مرکز حفاظت از میراث معنوی آسیای میانه و آسیای جنوب غربی یونسکو (که در ایران مستقر است) تکمیل شده و برای ثبت جهانی هنر نقالی در فهرست میراث معنوی جهانی در معرض خطر، در دستور کار مسئولان یونسکو قرار گرفته که تا چند ماه آینده بررسی و نظر نهایی در این‌باره اعلام می‌شود.
به گفته موحدفرد، فیلم مستندی نیز با نام «شهره هزاره» به کارگردانی مهناز رکنی با هدف معرفی شاهنامه و فردوسی به انگلیسی‌زبانان ساخته خواهد شد که قرار است از شبکه پرس‌تی‌وی، یعنی شبکه خارجی خودمان، پخش شود.
او درباره یکی دیگر از اقدامات بنیاد فردوسی می‌گوید: در اردیبهشت‌ماه، «باغ شاهنامه» با وسعت 30هزار متر مربع با همکاری مؤسسه فرهنگی - هنری کهن‌دیار به سرپرستی سیدحسن موسوی از اعضای هیأت‌مدیره بنیاد فردوسی در خراسان (حوالی آرامگاه فردوسی) گشایش خواهد یافت که بزرگ‌ترین مجموعه گردشگری بر پایه شاهنامه فردوسی خواهد بود.
موزه فردوسی، زورخانه، تالار اجتماعات و مجموعه ویژه کودکان و نوجوانان برای آشنایی با شاهنامه از بخش‌های عمده این باغ است.موحدفرد اختصاص بخش ویژه دومین جشنواره تئاتر سوره به شاهنامه را از دیگر اقدامات بنیاد فردوسی به‌منظور گرامیداشت فردوسی اعلام می‌کند؛ به علاوه برنامه‌های ریز و درشت دیگری که در بعد ملی و برای ملت خودمان، قابل توجهند.
اما همچنان مسئله فعالیت‌های بین‌المللی باقی می‌ماند. علت این نکته را شاید باید در اهمیتی که مسئولان برایش قائلند جست‌وجو کرد. موحدفرد می‌گوید: ما پشتیبانی مالی نداریم اما بنیاد فردوسی با دست خالی و هزینه‌های شخصی این برنامه‌ها را سامان می‌دهد.
بودجه دولتی برای این برنامه‌ها اختصاص پیدا نکرده است و کمک‌هایی هم که احیانا صورت می‌گیرد، یک‌دهم مخارج حقیقی این برنامه‌ها نیست. با اینکه بسیاری از مسئولان دولتی قول دادند و مصوبه‌های رسمی داشتیم ولی متأسفانه بسیاری از آن وعده‌ها دنبال نشد.
